เอาล่ะ ไหน ๆ ก็พูดเรื่อง “สัญลักษณ์ค้อนเคียว” กันมาพอสมควรแล้ว ถือเป็นโอกาสอันดีที่เราจะมีทำความรู้จักกับแนวคิด “คอมมิวนิสต์” กันแบบจริง ๆ จัง ๆ สักที
ด้วยความที่ตัวผมเรียนจบปรัชญามา แถมยังไปเรียนต่อ ป.โท ปรัชญาอีก (แต่เรียนไม่จบนะ ลาออกมาก่อนเพราะเสนอหัวข้อไม่ผ่าน 555) ก็ค่อนข้างจะมีความคุ้นเคยกับแนวคิดนี้อยู่พอสมควร
ก็เลยอยากจะมาเปิดห้องเรียน อธิบายถึงหลักการ ที่มาที่ไป แบบเข้าใจง่าย ๆ รวมไปถึงนักคิดที่ให้กำเนิดแนวคิดนี้ขึ้นมาครับ ถ้าพร้อมแล้วก็ไปลุยกันได้เลย…
– รู้จักกับ Karl Marx (คาร์ล มาร์กซ์)
พอพูดถึงเรื่องลัทธิ หรือ แนวคิดเรื่องคอมมิวนิสต์เนี่ย ชื่อของบุคคลคนนี้ก็มักจะโผล่ขึ้นมาให้เราได้เห็นกันอยู่ตลอด นั่นก็คือ คาร์ล มาร์กซ์ นั่นเอง ก็เลยจะมาอธิบายสักหน่อยว่าเขาเป็นใคร และสำคัญอย่างไรกับแนวคิดนี้…
คาร์ล มาร์กซ์ เป็นนักปรัชญา นักข่าว และนักวิเคราะห์การเมืองชาวเยอรมัน ที่มีชีวิตอยู่ในช่วงศตวรรษที่ 1800
ในยุคนั้นเนี่ยเป็นยุคที่ระบบทุนนิยมกำลังเฟื่องฟูด้วยการทำอุตสาหกรรม และการเกษตร แต่ทว่าก็เติบโตอยู่ท่ามกลางการกดขี่ และการใช้แรงงานอย่างหนักหน่วง
พอสภาพสังคมมันมาถึงจุดนี้ ทางคาร์ล มาร์กซ์ ที่สนใจด้านการเมืองเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว ก็เลยเสนอทางออกใหม่ เพื่อเป็นทางออกของมนุษยชาติ จะได้หลุดพ้นจากการกดขี่ของระบบทุนนิยม รวมไปถึงการปกครองของขุนศึกศักดินา
และก็เลยกลายมาเป็นเหมือนกับต้นกำเนิดของแนวคิดคอมมิวนิสต์นั่นเองครับ
– แนวคิดคอมมิวนิสต์ คืออะไร?
จริง ๆ แนวคิดเรื่องคอมมิวนิสต์เนี่ย หลัก ๆ เลยคือจะเป็นแนวที่จะให้ความสำคัญกับ “สังคม” หรือ คนหมู่มากเป็นหลัก เหมือนจะเป็นศัตรู หรือ คู่ขัดแย้งกับแนวคิด “ทุนนิยม” หรือ แนวคิดเรื่อง “ระบบศักดินา” มาตั้งแต่ทุนเดิม
เอาล่ะ มาเข้าเรื่องกันดีกว่า เอาจริง ๆ คือแนวคิดเรื่องคอมมิวนิสต์เนี่ย มันเกี่ยวกับอะไรบ้าง? แบบไหนถึงจะเป็นคอมมิวนิสต์?
เพราะเอาจริง ๆ ในอดีตก็มีนักคิดหลายคนที่มีความเห็นในทำนองนี้ ก่อนที่จะมีชื่อ “คอมมิวนิสต์” เกิดขึ้นมาในภายหลัง
– แนวคิดคอมมิวนิสต์เป็นแนวคิดแบบ “สังคมนิยม” ก็คือ เชื่อว่ามนุษย์ทุกคนในสังคมนั้นควรจะเท่าเทียมกัน ทั้งในเรื่องของการเข้าถึงทรัพยากร ทุน รวมไปถึงการปฏิเสธเรื่อง “ชนชั้นทางสังคม”
– โดยที่ทุกคนที่อยู่ในรัฐนั้น จะมีความเป็นเจ้าของทรัพยากร ไม่ใช่นายทุน หรือขุนศึกศักดินา
– ดังนั้นการที่จะทำให้ทุกคนเข้าถึงทรัพยากรอย่างเท่าเทียม ก็จะต้องเอาทุกอย่างมารวมไว้ตรงกลาง ก่อนที่จะมี “ผู้นำ” ที่เป็นคนเอาทรัพยากรที่หามาได้ แจกจ่ายคืนไปให้กับทุกคนอย่างเท่าเทียม
– และเพื่อให้แนวคิดคอมมิวนิสต์ดำเนินไปได้ ผู้นำในรัฐนั้น ๆ จะต้องเป็นคนที่มีคุณธรรม มีความชอบธรรม (แต่ในความเป็นจริง ส่วนใหญ่จะไม่เป็นแบบนั้นฮะ)
– พอแนวคิดของคาร์ล มาร์กซ์ ถูกเสนอออกมาและได้รับความนิยม ก็ถูกเผยแพร่มาถึงนักคิด หรือนักเคลื่อนไหวที่อยู่ในรัสเซีย ซึ่งก็คือ วลาดิเมียร์ เลนิน ที่รับเอาแนวคิดของคาร์ล มาร์กซ์ มาศึกษาต่อยอด
– บวกกับเอามาเคลื่อนไหวทางการเมือง จนเกิดเป็นการปฏิวัติครั้งใหญ่ในรัสเซีย และถือเป็นต้นกำเนิดของ “สหภาพโซเวียต”
– จากนั้นก็มีนักคิดคนอื่น ๆ เอาแนวคิดเรื่องคอมมิวนิสต์ของคาร์ล มาร์กซ์ และเลนินไปศึกษากันต่อ จนเผยแพร่ลงมาเรื่อย ๆ สู่แผ่นดินจีน
– ของจีนเองก็มีการศึกษาและตีความจนเกิดเป็น “ลัทธิเหมา” (Maoism) ขึ้นมา ก็นำไปสู่การตั้งพรรคการเมืองที่ชื่อว่า พรรคคอมมิวนิสต์ และก็ขึ้นสู่อำนาจปกครองประเทศจีนมาจนถึงปัจจุบัน
– ถ้าจะให้สรุปง่าย ๆ ก็คือ แนวคิดคอมมิวนิสต์เนี่ย จะเกิดมาจากพื้นฐานความต้องการที่จะปลดปล่อย หรือปลดแอกเหล่าชนชั้นแรงงาน หรือทาสที่ถูกกดขี่
– โดยมองว่ามนุษย์ทุกคนมีศักยภาพ มีความเท่าเทียมกัน และแน่นอนว่าปฏิเสธ วิจารณ์ หรือโจมตีระบบทุนนิยมที่เป็นต้นเหตุของการถูกกดขี่นั้นอย่างรุนแรงนั่นเองครับ
เรียบเรียงโดย #เหมียวหง่าว
