มันเป็นเรื่องที่นักปรัชญาและนักจิตวิทยาถกเถียงกันมานานว่าตกลงแล้วมนุษย์เราสามารถ “ได้ยินความเงียบ” หรือไม่ ที่เรารู้สึกว่าอะไรบางอย่างเป็น “เงียบ” มันเป็นเพราะเรารับรู้ถึงมัน หรือแค่เพราะเสียงไม่มีอยู่ที่นั่น
นั่นเพราะล่าสุดนี้เองทีมวิจัยจากมหาวิทยาลัยจอห์นฮอปกินส์ก็เพิ่งจะออกมาเปิดเผยการค้นพบใหม่เลยว่า มันมีความเป็นไปได้สูงว่ามนุษย์เราสามารถ “ได้ยินความเงียบ” จริงๆ
โดยในการวิจัยนี้ นักวิจัยได้ทำการทดลองให้อาสาสมัคร 1,000 คน ทำการทดลองเกี่ยวกับ Auditory illusion (คล้ายๆ ภาพลวงตา แต่รับรู้ด้วยเสียง) 7 รูปแบบ
แต่แทนที่จะใช้เสียงเฉยๆ ทีมงานจะแอบใส่ความเงียบไปในการทดลองด้วย
พวกเขาพบว่าในการทดลองทั้งหมดอาสาสมัครจะสามารถรับรู้ถึงความเงียบที่ถูกใส่มาในการทดลองได้ ซึ่งก็ไม่แปลกอะไร แต่ปัญหาคือผลของ Auditory illusion มันดันแสดงผลกับความเงียบในทุกการทดลองด้วยนี่สิ
ตัวอย่างของปรากฎการณ์นี้ ก็อย่างเช่นในการทดลอง “One-is-more”
ที่อาสาสมัครจะได้ฟังเสียงสองเสียงที่เหมือนกันแต่อันหนึ่งโดนตัดเป็นสองพาร์ท ซึ่งตามปกติเป็นภาพลวงตาที่ทำให้คนรู้สึกว่าเสียงที่ไม่โดนหั่นจะ “ยาวกว่า” ทั้งที่เสียงจริงๆ ยาวเท่ากัน
อาสาสมัครจะรู้สึกว่าความเงียบที่มาแบบเต็มๆ รวดเดียวพบ ยาวกว่า ความเงียบที่ถูกแบ่งเป็นสองพาร์ท (ในการทดลองทำด้วยด้วยเสียงในร้านต่างๆ)
เท่านั้นไม่พอสมองของอาสาสมัครในทุกการทดลองยังมีปฏิกิริยาต่อความเงียบใน Auditory illusion แบบเดียวกับที่มันทำเมื่อได้ยินเสียงเลยด้วย
แน่นอนว่าผลงานวิจัยนี้เองจะยังมีจุดอ่อนอยู่บ้าง เช่นในการทดลองมีการใช้เสียงร่วมด้วย ไม่ได้ใช้การทดลองกับความเงียบโดยตรง
แต่ด้วยผลการทดลองที่ดูจะออกมาไปในทางเดียวกันอย่างท่วมท้นเช่นนี้มันก็อาจจะไม่ใช่เรื่องแปลกเลยที่มนุษย์จะสามารถ “ได้ยินความเงียบ” จริงๆ เพราะอย่างน้อยๆ ดูเหมือนว่าสมองเราก็บอกว่ามันรู้สึกเช่นนั้น
ที่มา
www.pnas.org/doi/abs/10.1073/pnas.2301463120
www.eurekalert.org/news-releases/994869
www.scientificamerican.com/article/do-we-actually-hear-silence/
futurism.com/neoscope/scientists-hear-silence
