ตำนานเครื่องฟังเพลงพกพา’ Walkman’ นวัตกรรมเปลี่ยนโลก ด้วยไอเดียของการเคลื่อนที่

เมื่อโลกยังไม่เคยได้รู้จักเครื่องฟังเพลงพกพามาก่อน ไม่มีอินเทอร์เน็ตที่ทั่วถึง ไม่มีระบบสตรีมมิ่งเพลง การที่ชาวบ้านคนธรรมดาทั่วไป จะหาเพลงฟังได้ ก็ต้องพึ่งวิทยุทรานซิสเตอร์ หมุนหาคลื่นที่ถูกใจและฟังไปตามโปรแกรมที่สถานีจัดไว้

หรือถ้ามีเงินหน่อยก็ซื้อเทปเพลงของศิลปินที่ชื่นชอบ เปิดกับเครื่องเล่นเทปฟังวนซ้ำๆ ได้ไม่มีเบื่อ ยังไม่รวมการกรอหมุนเทปเพื่อข้ามเพลง…

 

นวัตกรรมการฟังเพลงเปลี่ยนโลกสู่ท้องถนน Sony Walkman

 

ถ้ามองกลับไปในยุคนั้น หากใครใส่หูฟังฟังเพลงจะดูเป็นคนเพี้ยนในสายตาคนอื่น เนื่องจากเทคโนโลยีเครื่องฟังเพลงพกพายังใหม่มาก และหูฟังส่วนใหญ่ยังไม่สามารถเก็บเสียงได้ดี รวมไปถึงอินเนอร์กับเพลงที่กำลังฟังอยู่

 

Walkman รุ่นแรก TPS-L2

 

ซึ่งแน่นอนว่า ในปัจจุบันโลกมันเปลี่ยนไปแล้ว ผู้คนหันมาฟังเพลงผ่านสมาร์ทโฟนกันหมด เพราะด้วยเทคโนโลยีที่ก้าวหน้ามากขึ้น ตอบสนองกับไลฟ์สไตล์ของคนมากขึ้น

ซึ่งไอเดียที่เปลี่ยนพฤติกรรมการฟังเพลงของทั้งโลก ไม่ใช่ iPod แต่เป็น Walkman จากบริษัท Sony

 

 

ตั้งแต่ช่วงปี 1950 วิทยุทรานซิสเตอร์เป็นเครื่องใช้ไฟฟ้าที่เรียกได้ว่า ‘ของมันต้องมี’ ฮิตทั่วบ้านทั่วเมือง ใครๆ ต่างก็ชอบฟังเพลงกันทั้งนั้น

แต่มันมีข้อจำกัดตรงที่ต้องฟังเพลงตามที่สถานีจัดรายการเอาไว้ พกไปไหนมาไหนลำบาก หรือไม่ก็เปิดวิทยุในรถยนต์แทน

 

Masaru Ibuka

 

เช่นเดียวกับผู้ร่วมก่อตั้งบริษัท Sony คุณ Masaru Ibuka ผู้หลงใหลในเสียงดนตรี เขาฟังเพลงแทบจะตลอดช่วงชีวิตของเขา

ไม่ว่าจะเป็นเป็นในช่วงเวลาพักผ่อน เดินทาง หรือทำงานก็ตาม แต่มันขัดใจตรงที่เขาต้องพกเครื่องเล่นเทปใหญ่ๆ ติดตัวไประหว่างโดยสารเที่ยวบินยาวๆ

 

 

เขาจึงรู้สึกหงุดหงิดเหลือทน จนต้องสั่งทางทีมวิศวกรแผนกเทปในยุคนั้น ที่ทำกำไรได้ตกต่ำและส่อแววจะถูกยุบ ไปพัฒนาและสร้างเครื่องเล่นเทปที่เล็กพอเหมาะกับการพกพาไปไหนต่อไหนได้ พร้อมกับสามารถเลือกฟังเพลงตามที่ผู้ใช้ต้องการได้

 

Akio Morita

 

ด้าน Akio Morita ผู้ร่วมก่อตั้ง Sony อีกคนก็เห็นดีเห็นงามกับไอเดียนี้ด้วย จึงทำการขีดเส้นตายให้กับแผนกเทปในการสร้างนวัตกรรมใหม่ก่อนถึงวันที่ 1 กรกฎาคม 1979

อันเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมที่สุดในการทำการตลาดเครื่องเล่นเพลงพกพา เนื่องจากผู้คนส่วนใหญ่จะออกมาใช้ชีวิตนอกบ้าน ทั้งออกกำลังกลายและพักผ่อนหย่อนใจ

 

 

ด้วยโจทย์และกรอบเวลาที่จำกัด Kozo Ohsone และ Shizuo Takashino พร้อมกับทีมงานในแผนกจึงได้นำ Pressman เครื่องบันทึกเทปของสายนักข่าวมาต่อยอด ตัดฟังก์ชั่นการอัดเสียงออกไป เพิ่มชุดหูฟังน้ำหนักเบา พร้อมกับตัวขยายเสียงระบบสเตอริโอเข้าไปแทน

 

 

เมื่อ Morita ได้ลองใช้งานเครื่อง Pressman เวอร์ชั่นดังแปลงแล้ว เขารู้สึกถูกชะตากับมันในทันที เพราะนี่คือสิ่งที่ตรงกับความต้องการของ Ibuka ยกเว้นอย่างเดียวไม่ถูกใจภรรยาของ Ibuka เนื่องจากจะเป็นเครื่องที่ทำให้ผู้ใช้ถูกตัดขาดจากโลกภายนอก

เพื่อไม่ให้ถูกมองเป็นอุปกรณ์ที่ดูเลวร้ายเกินไป ทางทีมงานจึงเพิ่มแจ็คหูฟังรูที่สอง และปุ่มสีส้มเพื่อให้ผู้ใช้สองคนฟังเพลงร่วมกันในเครื่องเดียวได้ และพูดคุยกันได้ผ่านไมโครโฟน

 

Sony Walkman TPS-L2

 

ตำนาน Walkman รุ่นแรกมาในชื่อรหัส TPS-L2 เครื่องเล่นเทปที่ออกแบบให้คล้ายกับกล่องเคลือบแบบญี่ปุ่น และชื่อ Walkman ก็ได้มากจากชื่อของเครื่อง Pressman กับ Superman ฉบับภาพยนตร์ในปี 1978 ที่โด่งดังมากๆ ในยุคนั้น

อีกทั้งชื่อ Walkman เป็นชื่อที่ถูกตั้งเพื่อบอกใบ้เกี่ยวกับการเคลื่อนที่ อันเป็นไอเดียสะท้อนถึงการเดิน การพกพาไปไหนมาไหน ฉีกกฎข้อจำกัดของการฟังเพลงอยู่กับที่ดั่งใจต้องการ

 

 

ในการเปิดตัว Sony ได้เชิญนักข่าวมาอยู่ท่ามกลางสวนสาธารณะโยโยงิ กรุงโตเกียว ในวันที่ 22 มิถุนายน 1979

จากนั้นพวกเขาก็ให้นักข่าวฟังเทปแถลงเปิดตัวผ่านเครื่องรุ่นแรก พร้อมกับการสาธิตกลางแจ้ง ให้พนักงานเดินไปมาหรือแม้แต่ขี่จักรยานก็ยังมี

แต่นักข่าวกลับไม่เห็นด้วยว่าเครื่องเล่นเพลงพกพานี้จะดังเปรี้ยงได้ เพราะไม่มีฟังก์ชั่นการอัดเสียง จึงทำให้นักข่าวมองข้ามมันไป

 

 

เดือนกรกฎาคมปี 1979 เครื่อง Walkman วางจำหน่ายอย่างเป็นทางการ ด้วยยอดขายเพียง 3,000 เครื่องเท่านั้น เพื่อไม่ให้ย่ำแย่ไปกว่านี้ ฝ่ายการตลาดของ Sony จึงแก้ปัญหาด้วยแผนเชิงรุก

พวกเขาจ้างดาราดังๆ มาถ่ายโฆษณา ให้พนักงานบริษัทลองเอาไปใช้จริงๆ ทั้งบนรถไฟและเดินเปิดเพลงผ่านย่านที่มีคนเยอะในช่วงสุดสัปดาห์ เพิ่มชุดหูฟังให้ลูกค้าได้ลองฟังเพื่อประสบการณ์ที่ดีต่อสินค้าโดยตรง พร้อมกับราคาที่คนทั่วไปเอื้อมถึงได้

ไม่มีการสร้างสโลแกนใดๆ ให้กับ Walkman เพราะชื่อของมันจะต้องสัมผัสด้วยตัวเองจริงๆ ถึงจะรับรู้ได้ว่ามันถูกสร้างมาเพื่อจุดประสงค์ใด

 

 

และแผนการตลาดเชิงรุกของ Sony ก็ประสบความสำเร็จ ในเดือนสิงหาคมปีเดียวกันยอดขายก็เพิ่มขึ้น 27,000 เครื่อง

กลายเป็นยอดจำหน่าย 30,000 เครื่องครั้งแรกในญี่ปุ่น อีกทั้งยังมีนักท่องเที่ยวต่างชาติเช่น ฝรั่งเศส อังกฤษ และสหรัฐอเมริกา ซื้อเครื่อง Walkman กลับไปใช้ที่บ้านเกิดด้วย

 

โฆษณา Walkman ชุดลิงฟังเพลงจากปี 1980

 

จึงทำให้ Sony มองเห็นช่องทางขยายตลาดส่งออกไปขายทั่วโลกในช่วงปี 1980 และถูกเปลี่ยนชื่อเรียกให้เหมาะกับท้องถิ่นเป็น Sound-About ในสหรัฐฯ Stowaway ในอังกฤษ และ Freestyle ในสวีเดน

ซึ่งแน่นอนว่าก็กลายมาเป็นอุปกรณ์ยอดฮิตไปในเวลาอันรวดเร็ว แม้จะมีการเปลี่ยนชื่อเครื่องแต่ชื่อของ Walkman ก็ยังคงเป็นที่จดจำของคนทั่วโลกอยู่ดี

 

ตัวอย่างงานโฆษณาเครื่อง Walkman ในอดีต

.

.

.

 

ในปี 1980 นี้ ทาง Sony ได้ส่งเครื่อง Walkman ออกไปขายกว่า 500,000 เครื่อง และเพิ่มเป็นสามเท่าในปี 1981 พอเข้าสู่ปี 1983 บริษัทก็ได้เปิดตัวรุ่นใหม่ WM-10 ที่มีขนาดเล็กกว่ารุ่นแรก พัฒนาหูฟังให้เสียงรอบข้างเล็ดลอดเข้าไปได้เพื่อความปลอดภัยของผู้ฟัง

 

WM-10

 

ในปี 1988 ทางบริษัทได้ผลิตรุ่น WM-505 รุ่นแรกที่มาพร้อมกับหูฟังไร้สาย (ที่ไม่ต้องต่อกับเครื่องโดยตรง) เป็นช่วงเวลาที่ทิ้งห่างถึง 12 ปี ก่อนที่จะกำเนิดหูฟังบลูทูธตัวแรกของโลกเสียอีก

 

WM-505

 

เครื่องหมายการค้า Walkman จึงเป็นหนึ่งในแบรนด์ของ Sony ที่ประสบความสำเร็จมากที่สุด มีการปรับเปลี่ยนรูปแบบตามยุคสมัยตลอดเวลา จากเครื่องเล่นเทปพกพาก็มาเป็นแบบซีดี (CD) มินิดิสก์ (MD) MP3 และการให้บริการสตรีมมิ่ง

 

WM-101 รุ่นแรกที่ชาร์จแบตเตอรี่ได้

 

ไลน์ Discman ที่เกือบจะได้เกิด แต่ก็กลายมาเป็น Walkman แบบ CD รุ่น D-E01

 

MZ-1 รุ่นแรกของแบบ Minidisc (MD)

 

เริ่มเข้าสู่ยุคแฟลชเมมโมมี่ (เมมโมรี่การ์ด) NW-MS70D ปี 2003 รุ่นแรกที่มากับความจุภายใน 256 MB ใส่การ์ดเพิ่มความจุได้

 

Walkman NW-HD1 รุ่นเรือธงปี 2004 มาพร้อมความจุ 20 GB เล่นได้ต่อเนื่องยาวนาน 30 ชั่วโมง

 

Walkman NW-E505/507 ปี 2005 ได้รับแรงบันดาลใจมาจากขวดน้ำหอม มีความจุ 512 MB

 

ยอดขายโดยรวมของ Walkman สามารถทำได้ประมาณ 400 ล้านเครื่อง โดยในจำนวน 200 ล้านเครื่องนั้นเป็นเครื่องเล่นเทป

โดยหยุดสายการผลิตเครื่องเทปไปในปี 2010 เพื่อพัฒนาเครื่องเล่น MP3 พร้อมกับแอป Walkman แทน เนื่องจากการมาของยุคดิจิตอล

 

เริ่มขยายสู่โทรศัพท์ เปิดตัว Sony Ericsson Walkman W200 ปี 2007

 

Walkman NW-X1060 รุ่นทัชสกรีนตัวแรกของตระกูล เปิดตัวในปี 2009 แต่ไม่เปรี้ยงเท่าที่ควร

 

และหน้าตาของ NWZ-ZX1 ลูกหลานปัจจุบันของตระกูล Walkman ต้นกำเนิดเครื่องเล่นเพลงพกพารายละเอียดสูง

 

ถึงแม้ว่าในปัจจุบันจะไม่ค่อยมีใครได้ใช้เครื่องเล่น Walkman อีกต่อไปแล้ว แต่ด้วยไอเดียและนวัตกรรมของ Walkman ที่เปลี่ยนพฤติกรรมของคนฟังเพลง ให้สามารถฟังเพลงที่ไหนก็ได้ตามใจต้องการ นับว่าเป็นสิ่งที่ยิ่งใหญ่และเปลี่ยนแปลงโลกใบนี้ได้อย่างเหลือเชื่อ

 

ที่มา: thoughtco, nytimes, history, soundfly, theverge, time, adweek, medium, mentalfloss