“ป็อนติอุส ปีลาตุส” กับข้อถกเถียงทางประวัติศาสตร์ที่ว่า ทำไมเขาถึงสั่งประหารพระเยซู

สำหรับคนที่ศึกษาเรื่องราวเกี่ยวกับศาสนาคริสต์กันมาบ้างอาจจะเคยได้ยินชื่อของ “ป็อนติอุส ปีลาตุส” กันมาบ้าง เพราะนี่คือคนที่สั่งประหารชีวิตพระเยซูด้วยการตรึงกางเขนตามที่เขียนไว้ในพระคัมภีร์นั่นเอง

เรื่องราวของชายคนนี้นั้นแม้ว่าจะดูไม่มีอะไรน่าสนใจ แต่เขาคือหนึ่งในบุคคลจากในพระคัมภีร์ที่มีหลักฐานยืนยันว่ามีตัวตนอยู่จริงตามประวัติศาสตร์ แถมเมื่อไม่นานมานี้ นักโบราณคดียังมีการค้นพบแหวนที่อาจจะเป็นของเขามาแล้วด้วย (อ่านข่าวเก่าได้ที่ พบแหวนโบราณที่สลักนามสกุลของ “ป็อนติอุส ปีลาตุส” ชายผู้สั่งประหารพระเยซูเอาไว้)

แต่การมีตัวต้นจริงๆ ของเขานี้เอง ก็ทำให้เราเห็นความแปลกของเรื่องราวที่ถูกบันทึกไว้ขึ้นมาจุดหนึ่ง เพราะในพระคัมภีร์มีการระบุไว้ว่าปีลาตุสในตอนแรกไม่ได้จะประหารพระเยซูแต่ต้องทำเพราะประชาชนชาวยิวเรียกร้อง แต่ในประวัติศาสตร์กลับมีการระบุไว้ว่าชายคนนี้เป็นผู้โหดร้ายที่กล้าทำลายธรรมเนียมโบราณของชาวยิวเลย

ถ้าอย่างนั้นแท้จริงแล้วทำไมชายคนนี้จึงสังหารพระเยซูกัน และระหว่างในประวัติศาสตร์กับพระคัมภีร์ ข้อมูลไหนกันที่น่าจะเป็นของจริง

หลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่เก่าแก่ที่สุดของปีลาตุสมาจากนักปรัชญาชาวยิว ฟิโลแห่งอะเล็กซานเดรีย ผู้ซึ่งระบุถึงปีลาตุสไว้ในช่วงปี ค.ศ. 50 โดยระบุไว้ว่าปีลาตุสนั้นเป็นคนที่ปกครองด้วยการติดสินบน ดูหมิ่น ปล้น ข่มขืน ประหารชีวิตอย่างไร้เหตุผล และเป็นผู้โหดร้ายอย่างถึงที่สุด

ลักษณะนิสัยของเขานี้เองทำให้ ปีลาตุส ทำผิดกฎที่ชาวยิวยึดถือหลายข้อ และทำไปสู่ความบาดหมางระหว่างผู้ปกครองและชาวยิวในเยรูซาเล็มไป

อย่างติตุส ฟลาวิอุส โยเซพุสนักประวัติศาสตร์ชาวโรมันเองก็เคยระบุไว้ว่าปีลาตุสทำการตั้งรูปปั้นจักรพรรดิในเมืองเยรูซาเล็มซึ่งมีกฎของชาวยิวระบุไว้อย่างชัดเจนว่าห้ามติดตั้งรูปหรือวัตถุเสมือนคนจริงเด็ดขาด จนทำให้เกิดการประท้วงและจบลงด้วยเหตุนองเลือดด้วย

น่าแปลกที่คนเช่นนี้จะสั่งประหารชีวิตพระเยซูตามความกดดันของชาวยิว โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังจากที่เขาเองได้ออกตัวปกป้องพระเยซูก่อนหน้าที่จะสั่งประหารด้วย

จากที่ระบุไว้ในพระวรสารนักบุญมัทธิวได้มีการระบุว่าปีลาตุสนั้นได้สังหารประเยซูโดยปัดความรับผิดชอบทั้งหมดให้แก่ชาวยิว เนื่องจากในวันนั้นมีชาวยิวจำนวนมากมาชุมนุมกันและอาจจะเกิดเหตุวุ่นวายได้ถ้าเขาไม่ทำตาม

ก่อนประหารพระเยซู ปีลาตุสได้ล้างมือและบอกว่าเลือดของพระเยซูไม่ได้เปื้อนอยู่บนมือของเขา

แน่นอนว่าเรื่องราวของพระวรสารนักบุญมัทธิวอาจจะไม่สามารถนับว่าเป็นบันทึกทางประวัติศาสตร์ได้ แถมนักประวัติศาสตร์ในสมัยก่อนหลายคนก็ยังมักเขียนประวัติศาสตร์ตามความคิดและอารมณ์ของตัวเอง (อย่างฟิโลแห่งอะเล็กซานเดรียเองก็เป็นชาวยิวเลยเกลียดปีลาตุสเป็นพิเศษ)

แต่ถึงอย่างนั้น แนวคิดที่ว่าปีลาตุสสังหารประเยซูเพื่อปัดความรับผิดชอบมันก็เป็นเรื่องที่น่าสนใจมากเลยทีเดียว เนื่องจากถ้านี่เป็นเรื่องจริง แผนการของปีลาตุสก็ถือว่าสำเร็จได้ด้วยดี เพราะในภายหลังเรื่องที่เกิดขึ้นได้กลายเป็นตราบาปที่ถูกใช้เพื่อกลั่นแกล้งชาวยิวไปอีกหลายพันปีเลย

น่าเสียดายที่เรื่องราวของปีลาตุสในตอนที่ที่โดนย้ายกลับโรมเพราะใช้กำลังมากเกินไปในการสลายการจลาจลของชาวสะมาเรีย (หลังประหารประเยซูอีกที) แทบจะไม่มีการบันทึกเอาไว้เลยในทางประวัติศาสตร์ จะมีก็เพียงข่าวลือที่ว่าเขาถูกประหารหรือไม่ก็ฆ่าตัวตายก็เท่านั้น

ดังนั้นเรื่องราวของชายผู้ประหารพระเยซูจึงกลายเป็นข้อถกเถียงที่ยังหาข้อสรุปที่ชัดเจนไม่ได้แม้ในปัจจุบันไป และเป็นไปได้ว่าเราคงไม่มีวันที่จะได้ทราบว่าจริงๆ ในวันที่ชายคนหนึ่งสั่งประหารพระเยซูนั้น ในหัวของเขาคิดอะไรอยู่อีกต่อไป

ที่มา history