ย้อนรอย “เครื่องปรับอากาศ” การสู้กับความร้อนของมนุษย์ ที่มีประวัติยาวนานกว่า 4,000 ปี

สำหรับช่วงเวลาที่อุณหภูมิของประเทศไทยพุ่งสูงขึ้นราวกับเราเข้าใกล้พระอาทิตย์มากขึ้น 10 เท่าเช่นนี้ เชื่อว่าคงมีเพื่อนๆ หลายคนที่รู้สึกขอบคุณเครื่องปรับอากาศกันราวกับมันพระผู้ช่วยให้รอด

ว่าแต่เคยสงสัยกันไหมว่าเจ้าเครื่องปรับอากาศที่เราใช้กันอยู่ทุกวันนี้นั้น เกิดขึ้นได้อย่างไรและใครกันที่เป็นผู้สร้างมันขึ้น เพราะในวันนี้ #เหมียวศรัทธา จะพาเพื่อนๆ ไปย้อนรอยของเจ้าเครื่องใช้แสนสะดวกสบายชิ้นนี้กัน

ความพยายามในการต่อสู้กับความร้อนด้วยอากาศเย็นของมนุษย์ มีบันทึกไว้ตั้งแต่ในสมัยอียิปต์โบราณ (ราวๆ 4,000 ปีก่อน) โดยอาศัยการแขวนเสื่อเปียกๆ ไว้ที่ประตูบ้าน ก่อนที่จะพัฒนาเป็นการอาศัยน้ำใน “สะพานส่งน้ำ” (Aqueduct) เพื่อลดอุณหภูมิในสมัยโรมัน

ตั้งแต่เวลานั้นมาเราก็มีบันทึกความพยายามในการควบคุมอุณหภูมิห้องให้เห็นอีกมากมาย

จนกระทั่งในช่วงศตวรรษที่ 18-19 ความรู้เกี่ยวกับการปรับอากาศก็เริ่มมีการพัฒนาไปอย่างรวดเร็ว อย่างในปี 1820 นักวิทยาศาสตร์ชาวอังกฤษก็ได้ทำการทดลองการทำความเย็นของของเหลวบางชนิด (เช่นแอมโมเนีย) ซึ่งมีส่วนช่วยในการทำงานของเครื่องปรับอากาศรุ่นต่อๆ มา

อย่างไรก็ตามหากจะพูดถึงเครื่องปรับอากาศแบบในปัจจุบัน เราก็คงจะลืมชายชื่อ Willis Carrier ไปไม่ได้เลย เพราะเขาคือผู้ที่ได้ชื่อว่าเป็นคนคิดค้นเครื่องปรับอากาศเครื่องแรกของโลก ซึ่งเป็นรูปแบบเดียวกับที่เราใช้มาจนถึงปัจจุบัน

โดย Willis คิดค้นเครื่องปรับอากาศขึ้นครั้งแรกในปี 1902 ในขณะที่เขาอายุได้เพียง 25 ปี และกำลังทำงานอยู่ในโรงพิมพ์ โดยในเวลานั้นเครื่องพิมพ์ในโรงงานของเขาได้เกิดปัญหาในการทำงานขึ้นจากความร้อนและความชื้น ดังนั้น Willis จึงหาวิธีที่จะความคุมอากาศภายในห้องขึ้น

เขาได้รับแรงบันดาลใจเกี่ยวกับการสร้างเครื่องปรับอากาศจากการรอรถไฟในคืนที่หมอกลงจัด และเกิดเป็นแนวคิดที่ว่าเราจะสามารถกำจัดความชื้นในอากาศได้หากทำให้ความชื้นกลั่นตัวออกมาเป็นน้ำ

แน่นอนว่าเครื่องมือที่จะทำแบบนี้ได้ในยุคแรกๆ นั้นจะมีขนาดใหญ่มาก แถมยังมีการใช้งานแอมโมเนียซึ่งมีพิษ ถึงอย่างนั้นมันก็สามารถทำงานได้ทั้งการกำจัดความชื้น ฟอกอากาศ แถมยังสามารถถ่ายเทอากาศ และควบคุมอุณหภูมิห้องได้ ด้วยการเป่าลมที่มีความชื้นต่ำ (และมีอุณหภูมิต่ำ) เข้าไปแทน

การคิดค้นในครั้งนี้ทำให้ Willis สามารถแยกตัวไปเปิดบริษัทของตัวเองได้ในเวลาต่อมา และได้ชื่อว่าเป็นผู้นำด้านเทคโนโลยีนี้ในสมัยนั้นเลย (เป็นที่มาของแบรนด์ Carrier ที่เรารู้จักกันนั่นเอง)

ส่วนเจ้าเครื่องปรับอากาศที่เขาคิดค้นขึ้นมาเอง ก็ได้รับการพัฒนาต่อยอดเรื่อยมา จนกลายเป็นเครื่องปรับอากาศแบบที่เราคุณเคยกันในปัจจุบันสืบไป

ที่มา livescience, air-conditioners-and-heaters และ britannica