ปิศาจและเทพีชั่วร้ายแห่งลัทธินอกศาสนา คือสิ่งที่ผู้คนนิยามให้กับ “ลิลิธ” หนึ่งในภูติสาวที่เก่าแก่ที่สุดในโลก ต้นกำเนิดของเธอนั้นมาจากมหากาพย์กิลกาเมช และยังถูกกล่าวถึงในพระคำภีร์ไบเบิลกับพระคำภีร์ทัลมุดอีกด้วย
ในความเชื่อของชาวยิว ลิลิธถือได้ว่าเป็นปิศาจที่เลื่องชื่อ ในขณะที่บางตำนานเล่าว่าเธอนั้นเป็นหญิงคนแรกที่ถูกสร้างขึ้นมาบนโลก แต่กลับถูกสร้างด้วยเศษตะกอนและสิ่งสกปรก ชื่อของเธอ “ลิลิธ” แปลว่า รััตติกาลหรือกลางคืน เธอนั้นมักจะมีลักษณะที่เกี่ยวข้องกับราคะ อิสรภาพ และความสยดสยอง
ปิศาจโบราณแห่งชาวสุเมเรียน
คำว่า “ลิลิธ” นั้นมาจากคำว่า “Lilitu” ของชาวสุเมเรียนที่แปลว่า ภูตแห่งสายลม หรือปิศาจหญิง เธอถูกกล่าวถึงในจารึกเล่มที่ 12 ของมหากาพย์กิลกาเมชของชาวเมโสโปเตเมียโบราณราว 2,100 ปีก่อนคริสตกาล
ในเนื้อเรื่อง ลิลิธปรากฏกายขึ้นบนกิ่งไม้รวมกับปิศาจตนอื่นๆ แต่ถึงกระนั้นผู้ศึกษาเกี่ยวกับเรื่องนี้ยังคงถกเถียงกันว่าเธอนั้นเป็นปิศาจหรือเป็นเทพีที่ชั่วร้ายกันแน่
และในเวลาเดียวกันนั้นเอง ลิลิธก็ปรากฏขึ้นในตำนานของชาวยิวเช่นกัน ทำให้ไม่สามารถทราบได้เลยว่าปรากฏที่ใดก่อนกัน แต่ที่ทราบแน่นอนก็คือแต่ละการปรากฏตัวของเธอนั้นล้วนเกี่ยวของกับเวทย์มนต์ของสุเมเรียน
พระคำภีร์ทัลมุดของชาวบาบิโลเนีย ลิลิธถูกพูดถึงว่าเป็นภูตมืดที่มีกามารมณ์เกินควบคุมและเป็นอันตราย ในพระคำภีร์กล่าวว่า เธอนั้นบำรุงตนเองด้วย “น้ำกาม” ของผู้ชายเพื่อให้กำเนิดปิศาจ จนได้ชื่อว่าเป็น “มารดาแห่งเหล่าปิศาจ”
จากนั้น ลิลิธ ก็กลายเป็นที่รู้จักในวัฒนธรรมที่หลากหลาย จนภายหลังได้เข้ามาสู่ยุโรปเหนือ เธอเป็นตัวแทนแห่งความโกลาหล และกามารมณ์ ว่ากันว่าเธอมักจะใช้คาถาเวทมนตร์กับผู้คน นอกจากนี้เรื่องราวของลิลิธ ยังเกี่ยวข้องกับตำนานแวมไพร์อีกด้วย
ภรรยาของอดัมแห่งตำนานไบเบิล
การปรากฎตัวของลิลิธในคำภีร์ไบเบิล คือในหนังสืออิสยาห์ 34:14 ที่กล่าวถึงความแห้งแล้งของสวนเอเดน ซึ่งช่วงแรกนั้นเธอถูกกำหนดให้เป็นภูตชั่วร้าย โสมม และอันตราย
ในคำภีร์กำเนิดโลกของชาวยิว (Genesis Rabbah) ได้อธิบายว่าลิลิธเป็นภรรยาคนแรกของ “อดัม” พระเจ้าสร้างทั้งคู่ออกมาพร้อมกัน โดยกำหนดให้ลิลิธมีความแข็งแกร่ง สันโดษ และต้องการจะเทียบเท่ากับอดัม
เธอไม่ชอบที่มีความสำคัญน้อยกว่าอดัม อีกทั้งยังปฏิเสธที่จะอยู่ด้านล่างในเวลาที่มีการร่วมเพศ การแต่งงานของทั้งคู่ไม่ใช่สิ่งที่ดีนัก ทั้งอดัมและลิลิธไม่รู้สึกมีความสุขเลย
เธอหนีไปจากอดัมและให้กำเนิดปิศาจนับร้อยตนต่อวัน เธอจึงถูกลงโทษจากพระเจ้า และพระเจ้าก็ได้สร้างภรรยาคนที่ 2 ของอดัม นั่นก็คือ “อีฟ”
สัญลักษณ์แห่งลัทธินอกศาสนาและสตรีนิยม
ปัจจุบัน “ลิลิธ” ได้กลายเป็นสัญลักษณ์ของอิสรภาพสำหรับเหล่าสตรี เนื่องจากยุคสมัยเปลี่ยนไป การศึกษาเข้าถึงทุกเพศอย่างเท่าเทียม ทำให้เหล่าสตรีเข้าใจว่าเพศหญิงไม่จำเป็นต้องพึ่งพาเพศชาย ดังนั้น ลิลิธจึงเป็นเครื่องหมายของพลังแห่งอิสตรี ต่อมาลิลิธก็ได้รับการบูชาจากกลุ่มลัทธินอกศาสนา “วิคคา” ที่ก่อตัวขึ้นเมื่อราว 1950
รูปลักษณ์อันแสนดึงดูดของลิลิธเกิดจากเหล่าศิลปินที่เขียนภาพเธอโดยมองว่าเธอเป็นเทพธิดาองค์หนึ่ง และภาพลักษณ์ที่งดงามของลิลิธก็กลายเป็นแรงบันดาลใจให้กับงานศิลปะต่างๆ ในยุคฟื้นฟูศิลปะวัฒนธรรม
สุดท้ายลิลิธถูกนำมาโยงเข้ากับปรัชญาสตรีนิยมโดย James Joyce โดยกำหนดให้เธอเป็นเทพีแห่งอิสรภาพของสตรีในช่วงศตวรรษที่ 20
ปีศาจหญิงของสุเมเรียนตนนี้ได้กลายเป็นตัวละครสำคัญในโลกวรรณกรรมสตรีนิยมที่อิงกับเทพนิยายปรัมปราโบราณ ผู้วิจัยศึกษาเรื่องนี้ก็ยังคงหาข้อสรุปกันอยู่ว่า แท้จริงแล้ว “ลิลิธ” ถูกสร้างขึ้นมาให้เป็นปิศาจที่แท้จริง หรือเป็นตัวอย่างของสตรีที่มีอำนาจ กันแน่
จบแล้ว… สนุกไหมครับกับเรื่องราวอันเป็นตำนานของภูตหญิง “ลิลิธ” ที่ปัจจุบันนั้นยังคงมีบทบาทอยู่ในสังคมโลก
ที่มา: Ancient-Origins
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.