เปิดตำนาน Cerberus หมาแห่งนรก ผู้เฝ้าประตูเชื่อมต่อระหว่าง ‘ความเป็น’ และ ‘ความตาย’

ในตำนานเทพเจ้าของชาวกรีกนั้นเต็มไปด้วยสิ่งมีชีวิตทรงพลังและทรงอำนาจ และคราวนี้จะเอ่ยถึงสัตว์ในเทพนิยายกรีกที่ได้รับความนิยม หยิบยกมาเป็นตัวละครสำหรับภาพยนตร์แฟนตาซีและเกมด้วย

สัตว์ในตำนานนั้นก็คือ Cerberus (เซอร์เบอรัส) หมาสามหัวผู้เฝ้าประตูสู่นรก ประตูที่ตั้งอยู่ในยมโลกอันมืดมัว ดวงวิญญาณทั้งหลายต้องผ่านประตูนี้เข้าไปสู่ดินแดนนรกแห่ง Hades และเมื่อเข้าไปแล้วจะไม่มีใครสามารถรอดพ้นจาก Cerberus ออกไปได้

 

 

ในยุคโบราณ สุนัขนั้นถือว่าเป็นสัตว์ป่าที่ยังไม่ถูกนำมาเลี้ยงในบ้าน พวกมันวิ่งไปทั่วท้องถนนเป็นกลุ่มเพื่อตะกุยคุ้ยขุดหาอาหาร

Cerberus จึงกลายเป็นตัวละครสะท้อนถึงความกลัวสุนัขในยุคโบราณ และถูกออกแบบให้มีรูปลักษณ์น่ากลัวโดยการผสมผสานสิ่งมีชีวิตนานาชนิดเข้าไปด้วย

ชื่อ Cerberus นั้นมาจากคำภาษากรีกว่า “Kerberos” ที่แปลว่า “ลายด่าง” แต่ภาพที่ออกมาสำหรับตำนานของชาวกรีกนั้น คือสุนัขสามหัวแห่งนรกที่มีหางงูและมีกรงเล็บราชสีห์

 

 

สำหรับศีรษะทั้ง 3 ของ Cerberus นั้นหมายถึง อดีต ปัจจุบันและอนาคต แต่แหล่งข้อมูลบางแห่งบอกว่ามันสื่อถึง การกำเนิด ความเยาว์ และความชรา

ความสามารถของ Cerberus ที่โดดเด่นก็คือสายตา ว่ากันว่าถ้าหากผู้ใดบังเอิญสบสายตากับมัน จะต้องกลายเป็นหินทันที (ความสามารถเหมือน Medusa)

 

 

นอกจากนี้เขี้ยวและฟันของมันคมราวกับใบมีดอาบยาพิษ และถ้าหากพิษของมันหยดลงสู่พื้น จะทำให้พืชที่ชื่อว่า Wolf’s Bane งอกขึ้นมา

บิดาผู้ให้กำเนิดหมาสามหัวก็คือ Typhon อสูรที่แข็งแกร่งที่สุดในตำนานเทพเจ้าของกรีก และมีพลังเทียบเท่าทวยเทพ ส่วนมารดาก็คือ Echidna อมนุษย์ครึ่งงู หรือรู้จักกันในนาม “มารดาแห่งอสูร”

 

 

Cerberus นั้นมีหน้าที่หลักๆ ก็คือการเฝ้าประตูแห่งยมโลกและรับใช้ Hades ด้วยความภักดี สถานที่ประจำของมันก็คือ แม่น้ำ Styx ที่กั้นระหว่างโลกมนุษย์และยมโลก

มันจะคอยเฝ้าประตูมิให้วิญญาณทั้งหลายผ่านออกไป และป้องกันไม่ให้มนุษย์โลกผ่านเข้ามา เว้นแต่จะได้รับอนุญาตจาก Hades เท่านั้น

มันถูกตรึงไว้กับประตูทางเข้า มันจะเข้าไปคลอเคลียกับดวงวิญญาณใหม่ที่เข้ามา และจะเกรี้ยวกราดทันทีหากพบวิญญาณที่พยายามฝ่าประตูนรกกลับออกไป

มีบางตำนานที่เล่าว่ามีผู้กล้าสามารถรอดพ้นคมเขี้ยวของ Cerberus ไปได้ เช่นเรื่องแรกที่ว่ามีนักดนตรีชื่อ Orpheus ได้แอบเข้าไปในยมโลก โดยการหลอกล่อให้ Cerberus หลับด้วยเครื่องดนตรีของเขา เพื่อเข้าไปช่วยนางไม้ Eurydice ผู้เป็นภรรยาของเขาที่ตายด้วยพิษงู

 

 

Hades และภรรยาของเขา Persephone ได้ส่งตัว Eurydice คืนให้กับ Orpheus โดยมีข้อแม้ว่า Eurydice ต้องเดินตามหลัง Orpheus ตลอดเวลาที่เดินทางกลับไปยังโลกมนุษย์ และ Orpheus ก็ห้ามหันหลังกลับมามองที่ Eurydice อีกด้วย

แต่ขณะที่กำลังจะถึงพื้นผิวโลกนั้น ด้วยความตื่นเต้นและดีใจ ทำให้ Orpheus หันกลับมามอง Eurydice จากนั้น Eurydice ก็กลายเป็นวิญญาณคนตายและดิ่งลงสู่ยมโลกอีกครั้ง

เรื่องราวของ Cerberus ถูกเล่าขานในตำนานที่โด่งดังอีกเรื่องนั่นคือ Hercules ชายครึ่งมนุษย์ครึ่งเทพที่ได้รับภารกิจ 12 อย่าง โดยภารกิจสุดท้ายของเขานั้นได้รับมาจาก Eurystheus กษัตริย์แห่ง Tiryns ที่ต้องการให้ Hercules ไปนำตัว Cerberus มาให้เขาเป็นๆ

 

 

Eurystheus มั่นใจมากว่า Hercules ทำไม่สำเร็จ โดยเมื่อ Hercules เดินทางไปยังยมโลกได้แล้ว Hades กลับบอกเขาว่า หากเขาสามารถเอาชนะ Cerberus ได้ด้วยมือเปล่า เขาจะอนุญาตให้นำหมานรกตัวนี้ออกไปได้

สุดท้าย Hercules ก็สามารถสยบ Cerberus ได้ และกลายเป็นสิ่งมีชีวิตหนึ่งในไม่กี่ตัวที่พบ Hercules แล้วมีชีวิตอยู่ต่อไปได้ อีกทั้งยังสามารถกลับมารับใช้ Hades และเฝ้าประตูนรกอีกครั้ง

 

 

Cerberus นั้นเป็นตัวละครที่ปรากฏในวรรณกรรมยุคโบราณหลายต่อหลายชิ้น แม้ว่าแต่ละงานจะมาจากการประพันธ์ของศิลปินหลายคนหลายวัฒนธรรม

Cerberus ได้ไปปรากฏในเรื่อง Dante’s Inferno เป็นผู้เฝ้ายามวงแหวนรอบที่สามของนรก วงแหวนดังกล่าวเป็นชั้นแห่งความตะกละ Cerberus นั้นถูกกำหนดให้เป็นตัวแทนแห่งความหิวกระหายที่ไม่สามารถควบคุมได้

 

 

นอกจากนี้ Cerberus ยังไปปรากฏในวรรณกรรมของโรมเรื่อง Aeneid ของ Virgil, Orpheus in Plato’s Symposium และ Iliad ของ Homer อีกด้วย

ตำนานเทพเจ้าของนอร์สก็มีสิ่งมีชีวิตคล้าย Cerberus เช่นกัน นั่นคือ สุนัขสี่ตาที่ชื่อว่า Garm และในประเทศอียิปต์ก็มี Anubis สุนัขที่คอยเฝ้ารักษาสุสานและนำทางดวงวิญญาณไปสู่ยมโลกเช่นเดียวกัน

 

ที่มา: pantheon, mythicalrealm, greekmythology, greekmyths-greekmythology,  Ancient-Origins