ปรับนานแล้ว? เปิดกฎกระทรวงฉบับปี 2515 ระบุชัด นักเรียนชายไม่ต้องตัด “ผมเกรียน”

ภาพของเด็กนักเรียนมัธยมที่มีทรงผมสั้นติ่งหู หรือผมเกรียน หรือการลงโทษเด็กที่ผมยาวจนถูกปัตตาเลี่ยนไถหัวจนกลายเป็นทรงแหว่งๆ ยังคงเป็นสิ่งที่พบเห็นได้ในสังคมไทยเรา เนื่องจากมันเป็นกฎที่หลายๆ โรงเรียนตั้งเอาไว้เพื่อใช้ควบคุมการแต่งกายของเด็กนักเรียนให้มีความเป็นระเบียบเรียบร้อย

นอกจากนี้ยังมีคำบอกเล่าจากเหล่าครูบาอาจารย์บางคนอีกว่าการไว้ผมเกรียนนั้น ก็เพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดเหาบนหัวนั่นเอง อีกทั้งเกรงว่าเด็กๆ จะทำทรงผมแบบแปลกประหลาดจนเกิดการเลียนแบบไปทั่ว ทำให้การไว้ผมสั้นยังคงถูกบังคับใช้ในโรงเรียนส่วนใหญ่

แต่ในช่วงหลายปีที่ผ่านมาเราเริ่มจะได้เห็นการออกมาเคลื่อนไหวของเด็กรุ่นใหม่ เกี่ยวกับการเรียกร้องเพื่อให้มีการปรับเปลี่ยนกฎระเบียบตรงนี้เสียใหม่ หรือให้มีการเปิดเสรีเกี่ยวกับทรงผม เนื่องจากมองว่าการบังคับให้เหล่านักเรียนตัดผมสั้นถึงติ่งหูหรือสั้นเกรียนนั้นเป็นการละเมิดสิทธิส่วนบุคคลขั้นพื้นฐานเกินไป

หนึ่งในนั้นที่บางคนอาจจะคุ้นหน้าคุ้นตาคือนาย เนติวิทย์ โชติภัทร์ไพศาล ที่เคยออกมาพูดถึงเรื่องนี้เมื่อเกือบ 5 ปีที่แล้วกับเว็บไซต์ประชาไท โดยบางช่วงบางตอนของบทสัมภาษณ์นั้นเนติวิทย์กล่าวว่า “เรื่องทรงผมไม่ใช่ว่าได้รองทรงแล้วจะจบ เราจะเรียกร้องไปถึงที่สุดเลยครับ คือจำเป็นเลยที่จะต้องยกเลิกกฎระเบียบเรื่องทรงผม”

“เพราะว่าผมเชื่อเลยครับถ้าสมัยก่อนเขาให้รองทรง นักเรียนก็ต้องต่อสู้อยู่ดี ก็ต้องเรียกร้องสิ่งที่มากกว่า ไม่มีใครหรอกครับที่จะต้องการโดนจำกัดเสรีภาพ และเสรีภาพที่ทางกระทรวง (ศึกษาธิการ) ให้ เป็นเสรีภาพจอมปลอมเท่านั้นเอง ทำให้เราหลงเชื่อว่าเรามีอิสรภาพ มีเสรีภาพแล้ว เสรีภาพที่แท้จริง ต้องไม่ควบคุมกันครับ นี่เป็นสิ่งที่เราเรียกร้องไปให้ถึงที่สุด”

ย้อนกลับไปในปี 2556 นายพงศ์เทพ เทพกาญจนา รมว.ศึกษาธิการ ได้เคยออกมาเปิดเผยเกี่ยวกับกฎหมายที่ว่าด้วยเรื่องของทรงผมนักเรียนที่เคยออกไว้ตั้งแต่ 22 เมษายน 2515 หรือราวๆ 46 ปีที่แล้ว โดยในกฎดังกล่าวระบุเอาไว้ว่า

1. นักเรียนชายไว้ผมยาว โดยไว้ผมข้างหน้าและกลางศีรษะยาวเกิน 5 เซนติเมตร และชายผมรอบศีรษะไม่ตัดเกรียนชิดผิวหนัง หรือไว้หนวดหรือเครา

2. นักเรียนหญิงตัดผมหรือไว้ผมยาวเลยต้นคอ หากโรงเรียนหรือสถานศึกษาใดอนุญาตให้ไว้ยาวเกินกว่านั้นก็ให้รวบให้เรียบร้อย

ต่อมาได้มีการปรับจนเกิดเป็นกฎกระทรวงฉบับที่ 2 ในวันที่ 6 มกราคม 2518 ที่ระบุไว้ว่า

1. นักเรียนชายให้ตัดผมหรือไว้ผมยาวจนด้านข้างและด้านหลังยาวเลยตีนผม

2. นักเรียนหญิงให้ตัดผมหรือไว้ผมยาวเลยต้นคอ หากโรงเรียนหรือสถานศึกษาใดอนุญาตให้ไว้ยาวเกินกว่านั้นก็ให้รวบให้เรียบร้อย

เมื่อเราอ่านตามกฎของกระทรวงดูดีๆ แล้วจะพบว่าไม่มีกฎข้อไหนเลยที่ระบุให้นักเรียนต้องตัดผมสั้นเกรียนแบบทุกวันนี้เลย แต่หลายๆ โรงเรียนก็มักจะมีข้ออ้างต่างๆ นานาในแบบของตัวเอง อันนี้ก็คงต้องเป็นหน้าที่ของเด็กๆ ที่ต้องเรียกร้องสิทธิกันต่อไป

ที่มา pptvhd36, thentwnetiwit