มันเป็นเรื่องที่หลายๆ คนอาจจะเคยได้ยินกันมาบ้าง ว่ายาบางชนิดอาจจะสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการรักษาโรคได้มากกว่าแค่โรคใดโรคหนึ่ง และในบางครั้งแพทย์เองก็อาจจะมีการนำยารักษาโรคอย่างหนึ่งไปให้กับโรคอีกอย่างได้
การกระทำเช่นนี้แน่นอนว่าจำเป็นต้องอยู่ในการควบคุมดูแลอย่างใกล้ชิดจากผู้เชี่ยวชาญ แต่หากใช้งานมันให้ดี มันก็อาจจะนำมาซึ่งการรักษาโรคใหม่ๆ ที่อาจมีศักยภาพซ่อนอยู่อย่างไม่น่าเชื่อ
อย่างล่าสุดนี้เอง นักวิทยาศาสตร์ก็เพิ่งจะพบว่า ยาต้านอาการซึมเศร้าทั่วไปนั้น อาจสามารถทำให้เนื้องอกเติบโตช้าลงได้ อย่างน้อยๆ ก็ในการทดลองกับหนู
อ้างอิงจากงานวิจัยในวารสาร Science Translational Medicine เหตุผลที่ยาต้านอาการซึมเศร้าอาจสามารถนำมาใช้กับโรคที่ดูจะไม่เกี่ยวข้องกันเลยอย่างมะเร็งนั้น มีตัวการหลักมาจากสารสื่อประสาทชื่อ “เซโรโทนิน” (serotonin)
โดยเจ้าสารตัวนี้เดิมทีแล้วเป็นหนึ่งในสารที่หลายๆ คนเรียกว่า “สารแห่งความสุข” ซึ่งหากมีอยู่ในสมองน้อยเกินไปมันก็อาจจะนำไปสู่ภาวะโรคซึมเศร้าได้
ปัญหาคือในการทดลองครั้งใหม่นี้ ทีมวิจัยได้ลองตัดต่อยีนหนูหลายๆ แบบ ดูและพบว่า สารเซโรโทนินนั้น หากมีอยู่ในเลือดมากเกินไปมันจะไปช่วยให้เซลล์มะเร็งผลิตโมเลกุลชื่อ PD-L1 ซึ่งหลอกระบบภูมิคุ้มกันร่างกายไม่ให้ทำลายเซลล์มะเร็งได้
ดังนั้น นักวิทยาศาสตร์จึงได้ค้นพบว่ายาใดๆ ก็ตามที่สามารถบล็อกเซโรโทนินในเลือดได้จะสามารถช่วยให้เนื้องอกในหนูเติบโตช้าลงได้ตามไปด้วย และในบรรดายาดังกล่าวยาสำหรับต้านอาการซึมเศร้าในกลุ่ม SSRI ก็ถือเป็นอะไรที่น่าสนใจมาก
นั่นเพราะยาเหล่านี้จะช่วยให้ร่างกายส่งเซโรโทนินเข้าไปในสมองเพิ่มขึ้น (ซึ่งทำให้ผู้มีอาการซึมเศร้าอาการดีขึ้น) ในขณะที่ทำให้เซโรโทนินในที่อื่นๆ มีปริมาณลดลง จนไปเลี้ยงเซลล์มะเร็งได้ยากนั่นเอง
นี่ถือเป็นการค้นพบที่น่าสนใจเลยทีเดียว เพราะยาที่ระบุมาข้างต้นนั้น ล้วนแต่จะได้รับการอนุมัติสำหรับการใช้ทางงานทางคลินิกแล้ว ดังนั้นการทดลองประยุกต์ใช้มันจึงสามารถทำได้อย่างรวดเร็ว และอาจนำไปสู่การรักษาแบบใหม่ในเร็วๆ นี้ได้ไม่ยาก
แต่ถึงอย่างนั้นก็ตามเราก็คงต้องระบุไว้ด้วยว่าการใช้ยาต้านอาการซึมเศร้ารักษามะเร็งนั้นในปัจจุบันยังคงมีหลักฐานว่าเห็นผลแค่ในหนูเท่านั้น และยังคงต้องมีการทดลองอีกหลายขั้นกว่าจะมีการยืนยันว่าใช้กับคนได้จริงๆ
ดังนั้นมันจึงไม่ใช่เรื่องที่ดีแน่หน้าจู่ๆ เราจะไปซื้อยาต้านอาการซึมเศร้ามาทานเองเพื่อรักษามะเร็ง โดยที่ไม่ได้รับการปรึกษากับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก่อนในปัจจุบัน
ที่มา
www.science.org/doi/10.1126/scitranslmed.abc8188
www.iflscience.com/health-and-medicine/common-anti-depressant-drugs-slow-tumor-growth-mice-study-shows/
www.sciencedaily.com/releases/2021/09/210928102241.htm
www.eurekalert.org/news-releases/809482