เคยคิดกันเล่นๆ ไหมว่าอนาคตของมนุษยชาติเราจะเป็นอย่างไร พวกเราจะสูญพันธุ์ไปก่อนไหม? หรือว่าโลกของเราจะพัฒนาไปจนถูกปกครองโดย รัฐบาลโลก หลักศีลธรรมสากล หรือแม้แต่ปัญญาประดิษฐ์
แนวคิดที่กล่าวมาข้างต้นนั้น หากสังเกตให้ดีๆ จะมีจุดร่วมกันอยู่ 1 จุด นั่นคือ โลกของเราจะถูกปกครองโดยมีผู้ตัดสินใจเพียงหนึ่งเดียวไม่ว่าสิ่งนั้นจะเป็น สิ่งมีชีวิต แนวคิด หรือแม้แต่เทคโนโลยี
และนั่นก็คือที่มาของทฤษฎีที่มีชื่อว่า “Singleton Hypothesis”
Singleton Hypothesis เป็นทฤษฎีของ นักปรัชญาอนาคตชาวสวีเดนชื่อ Nick Bostrom โดยมันเป็นแนวคิดที่ว่ามนุษยชาติ หรือแม้แต่สิ่งมีชีวิตที่ชาญฉลาดใดๆ บนโลก ในท้ายที่สุดแล้วจะพัฒนาระบบสังคมไปในทางเดียวกัน
และปลายทางของระบบสังคมที่ว่านั้น จะเป็นโลกที่ปกครองโดยหน่วยงานที่มีอำนาจตัดสินใจเพียงหนึ่งเดียว
“ตั้งแต่ในอดีต เราได้เห็นแนวโน้มการรวมอำนาจปกครองไปที่คนกลุ่มเดียวแบบนี้ได้หลายต่อหลายครั้ง
Nick Bostrom ระบุ
นั่นเพราะหากเรามองจากระบบการปกครองของมนุษย์ในอดีต เราจะเห็นได้ว่าตลอดเวลาที่ผ่านมาพวกเราล้วนแต่จะมอบอำนาจให้คนคนเดียวตัดสินใจทุกสิ่งเสมอๆ ไม่ว่าคนคนนั้นจะเป็น นายก ประธานาธิบดี ราชา หรือจักรพรรดิก็ตาม
ดังนั้นมันจึงอาจจะไม่ใช่เรื่องแปลกที่ในอนาคตการรวมอำนาจแบบนี้จะเริ่มมีระดับที่ใหญ่ขึ้นเรื่อยๆ จนคนทั้งโลกถูกปกครองไปในแบบเดียวกัน และที่สำคัญผู้ปกครองที่ว่ายังไม่จำเป็นต้องเป็นมนุษย์เท่านั้น แต่อาจเป็นระบบ ความเชื่อ หรือ AI หุ่นยนต์ได้ด้วย
แน่นอนว่าอ่านมาจนถึงตรงนี้ ด้วยอิทธิพลของภาพยนตร์อย่าง The Matrix หลายคนก็อาจจะเริ่มคิดกันว่าอนาคตตามทฤษฎี Singleton Hypothesis นั้นคงไม่ใช่อนาคตที่ดีนัก
เพราะมันทำให้คนขาดอิสระทางความคิด ไม่มีความเป็นส่วนตัว ไม่มีสิทธิ์ควบคุมชีวิตด้วยซ้ำ
แต่ในความเป็นจริงแล้วอนาคตตามทฤษฎี Singleton Hypothesis นั้น ก็อาจไม่ใช่เรื่องเลวร้ายอย่างที่เราคิด
นั่นเพราะหากมีเวลาและทรัพยากรเพียงพอ อนาคตตามทฤษฎี Singleton Hypothesis ก็อาจจะเป็นโลกที่ผู้คนอยู่กันอย่างมีความสุขภายใต้การปกครองที่มีประสิทธิภาพจนทุกคนมีอิสระและแทบไม่มีความขัดแย้งได้เช่นกัน
และว่ากันตามตรง Singleton Hypothesis ก็อาจจะเป็นหนทางเพียงหนึ่งเดียวที่มนุษย์เราจะหลีกเลี่ยงอนาคตแบบดิสโทเปีย ที่คนเราทำสงครามนิวเคลียร์ หรือเข่นฆ่ากันจนสูญพันธุ์ก็ได้
ดังนั้นหากถามว่าสมมติฐาน Singleton Hypothesis มีโอกาสจะกลายเป็นจริงแค่ไหน คุณ Bostrom ก็เชื่อว่าแนวคิดนี้ “มีความเป็นไปได้สูงที่จะเป็นจริง”
เพียงแค่อนาคตที่ออกมาหลังจากที่เรารวมกันเป็นหนึ่งจะเป็น ยูโทเปีย หรือ ดิสโทเปียนั้น มันเป็นเรื่องที่เราต้องมองกันอีกครั้งหนึ่ง
“โลกแบบ Singleton Hypothesis จะดี ไม่ดี หรือเป็นกลางก็ได้…
มันสามารถแก้ปัญหาการประสานงานในปัจจุบันได้อย่างง่ายดาย
แต่ในขณะเดียวกันหากระบบออกมาแย่ อารยธรรมทั้งหมดก็จะเลวร้ายตามไปได้ไม่ยากเลย”
Nick Bostrom ระบุ
ว่าแต่เพื่อนๆ ล่ะ คิดว่าอนาคตแบบ Singleton Hypothesis จะเกิดขึ้นจริงๆ ไหม? และถ้ามันเกิดขึ้นจริงๆ สังคมเราคิดว่ามันจะออกมาดีจริงๆ หรือไม่? ลองเอาความเห็นมาแบ่งปันกันดูได้นะ
ที่มา iflscience และ nickbostrom
