สำหรับนักบินอวกาศ สภาพร่างกายในระหว่างการทำงานนอกโลกนั้น ก็เป็นเหมือนการทดลองใหญ่ๆ ซึ่งอาจจะเกิดอะไรขึ้นก็ได้ เพราะในภาวะไร้น้ำหนัก ร่างกายของมนุษย์อาจจะมีการตอบสนองอย่างไรบ้างก็เป็นได้ทั้งนั้น
อย่างล่าสุดนี้เอง ในงานวิจัยที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร Scientific Reports นักวิทยาศาสตร์ก็เพิ่งจะทดลองตรวจสอบผล MRI สแกนนักบินอวกาศ 15 คน ในช่วงก่อน-หลังการไปทำงานในอวกาศเป็นเวลานาน และพบว่า
การอยู่ในอวกาศเป็นเวลานานนั้น สามารถทำให้โครงสร้างสมองของนักบินอวกาศเปลี่ยนไปได้เลย
โดยผลการวิเคราะห์ได้แสดงให้เห็นว่าหลังจากการปฏิบัติการเป็นเวลานาน สมองของนักบินจะมีการเพิ่มขึ้นของ “Perivascular space” บริเวณในสมองที่ล้อมรอบหลอดเลือดและมีน้ำไขสันหลังไหลไหลผ่าน
ซึ่งแม้ว่าจะเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญ แต่ก็โชคดีที่ไม่ได้มีปัญหากับการรับรู้ความสมดุลหรือทักษะความทรงจำทางสายตาของนักบิน อย่างน้อยก็ในเวลานี้
นักวิทยาศาสตร์คาดว่าที่เป็นเช่นนี้ อาจเป็นเพราะเมื่ออยู่ในอวกาศของเหลวในร่างกายของเราจะเปลี่ยนไป เนื่องจากไม่มีแรงโน้มถ่วงมาค่อยดึงทุกอย่างลงสู่พื้น ดังนั้นร่างกายของเราจึงปรับมีการปรับตัวอย่างที่เห็น
“การค้นพบนี้อาจมีนัยสำคัญมากในยุคที่เรายังคงเดินหน้าสำรวจอวกาศต่อไป มันบังคับให้คุณคิดเกี่ยวกับคำถามพื้นฐานบางอย่างของวิทยาศาสตร์ และวิธีการการที่ชีวิตวิวัฒนาการมาบนโลกนี้เลย”
คุณ Juan Piantino ผู้ช่วยศาสตราจารย์ประสาทวิทยา จากคณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัย Oregon Health & Science กล่าว
และนี่ก็ไม่ใช่ครั้งแรกที่นักวิทยาศาสตร์พบว่าสมองของมนุษย์มีการเปลี่ยนแปลงในสภาพไร้แรงโน้มถ่วงด้วย
เพราะก่อนหน้านี้เราก็เคยพบว่าปริมาณเนื้อสมองสีเทาของนักบินจะเพิ่มขึ้นในสมองส่วนบน และลดลงในสมองส่วนล่างมาแล้ว ซึ่งทั้งหมดนี้ก็ล้วนเป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงของน้ำไขสันหลังเช่นกัน
ที่มา
www.nature.com/articles/s41598-022-11593-y
www.iflscience.com/space/being-in-space-for-long-periods-of-time-changes-your-brain/
